DOING THE DIRTY WORK

Izložba predstavlja rezultat istraživačkog projekta koji kritički sagledava ženski reproduktivni rad u kontekstu aktuelnih umetničkih, feminističkih i političkih dešavanja u Austriji. Autorke izložbe – kustoskinje i majke koje dolaze iz država (jugo)istočne Evope, a koje žive i razvijaju svoje istraživačke prakse u Beču – u okviru izložbe preispituju trenutnu umetničku praksu u vezi sa kućnim poslovima i podizanju buduće radne snage za tržište rada.

Istočna i jugoistočna Evropa u percepciji Zapada predstavljaju ne-mesto Evrope. Večni antagonizmi i konfrontacije između Istoka i Zapada posebno su vidljivi u samoproglašenim kosmopolitskim pograničnim regijama prema Zapadu, kao što je grad Beč, gde priliv stranaca narušava uspostavljeni politički, ekonomski i kulturni status kvo. Ideje, koncepti i kulturni elementi koji potiču sa istočnih i jugoistočnih teritorija uglavnom se ne smatraju inspirativnim ili potentnim, dok se ljudi, takozvani „Ausländer:innen“, smatraju u najboljem slučaju jeftinom radnom snagom. Ustaljene predrasude o njima simbolički su reprezentovane u liku žene-čistačice i muškarca-fizičkog radnika. Manje očigledan, ali podjednako ukorenjen je i njihov status u akademskim i umetničkim sferama, gde istraživači, kulturni radnici i umetnici obično rade na temama vezanim za njihove zemlje porekla, jer je to često jedini način da se prodre u austrijski svet umetnosti. U tom smislu neminovno se postavlja pitanje -da li teme poput ženskog reproduktivnog rada mogu biti relevantna tačka susreta različitih kulturnih i umetničkih tendencija u austrijskoj umetnosti?

Činjenica da su prve gastarbajterke (Gastarbeiter:innen) počele dolaziti u Austriju 1960-ih i da su tu od tada i ostale, navela je kustoskinje da ispitaju u kojoj meri i kako su se migrantkinje iz jugoistočne i istočne Evrope integrisale u austrijski feministički diskurs. Trenutni događaji u Evropi doveli su do još jedne masovne migracije, primoravajući posebno žene sa decom da pobegnu iz svoje zemlje. Ove žene će se verovatno baviti različitim poslovima kako bi zaradile za život. Ali kako će se ta njihova odluka vođena preživljavanjem na kraju iskoristiti na tržištu rada? Hoće li ikada više moći da nastave svoje izabrane karijere? Ako su umetnice i kulturne radnice, kako će se afirmisati na austrijskoj umetničkoj sceni i pod kojim uslovima?

Izložba Doing the Dirty Work ne želi samo da prikaže vizuelne radove u vezi sa temom ženskog reproduktivnog rada umetnica koje dolaze iz istočne i jugoistočne
Evrope, već i da pokrene debatu (poput hegemonije evropskog feminizma i
uticaju koji ima na svakodnevni život izvan akademskih krugova, kao i esencijalizaciji poslova, gde se migrantkinje percipiraju kao nevidljive radnice za negu i održavanje) nudi novu i svežu kritičku perspektivu o gorepomenutim pitanjima.